Friet

Een tafel vol Oost-Blokkers – daar lijkt hun taal in elk geval vandaan te komen — werkt de porties met speels gemak weg. Op een manier zoals dat alleen met friet gedaan kan worden.

Ik ben aan een tafel gezet in het restaurant van dit hotel. In je eentje hier verblijven, vergt een bepaalde vorm van acceptatie. Dat bij het diner niemand, behalve de ober, uit zichzelf tegen je gaat praten.

Wie weet levert het me rust en inzichten op, maar voor nu wint nog vooral het ongemak.

De anderen om me heen zijn druk met elkaar in gesprek. De ene tafel heeft het beduidend beter naar zijn zin dan de andere.

Mijn blik blijft hangen bij de groep mannen tegenover me.

Zelfs als je bestek in je handen hebt, werk je friet met je handen weg. En als je er echt zin in hebt, laat je ze onderweg naar je mond zelfs een stukje vliegen. Er is direct dat gevoel van beloning, want dat is wat friet met je doet.

Herinneringen aan friet liggen vast ook bij deze mannen ergens opgeslagen in het brein. Onbewust roepen ze een positief gevoel op. Ze lachen vrolijk tussen het eten door. Terwijl je de friet in je mond hebt, mag je doorpraten. Want dat kan met friet. Door hun zachte binnenkant zijn ze snel vermalen en je neemt niet snel een te grote hap.

Soms houdt het snaaien op; een moment van bezinning. Ik ben aan het vreten geslagen. Is dat voor een keer getolereerd of heb ik al eerder deze week een vette hap gegeten?

Terwijl een van de mannen de friet weg kauwt, praat hij driftig door. Als gesprekspartner kun je je hier aan ergeren, wat normaal gesproken terecht zou zijn. Maar wie dit bij friet zou doen, stuit op onbegrip. Het tegenargument is snel gemaakt. “Maar het is toch friet? Wie heb jij ooit fatsoenlijk friet zien eten dan?"

En stel dat je friet zou eten met een bepaalde klasse, een zeker gevoel van etiquette, dan levert je dat geen respect op. Het ziet er raar uit, nog vreemder dan de man die zijn frietje tot de vinger aan toe in de mayo dipt en naar binnen smijt.

Je kunt zeggen: maar ga dan niet naar restaurants waar friet wordt geserveerd. Dat zijn geen echte restaurants. En daar zit een kern van waarheid in. De kok maakt zich er makkelijk vanaf door nauwelijks inspanning te leveren aan één van de hoofdingrediënten. Maar iets waar weinig ambacht in zit, mag je opeten, terwijl je praat. Dat is in zekere zin juist niet respectloos.

De friet verdient lof, bedenk ik me, maar niet te vaak.

Ik schrik op van de ober, die een bord op tafel zet. Ik had kip-saté met rijst besteld, maar hier hoort daar ook friet bij. Vooruit dan maar.

(Van der Valk Restaurants)